zondag 20 januari 2013

Varenka


Uit een bak met dumpboeken haal ik een groot prentenboek. Vluchtig blader ik het door. De gekleurde platen zijn prachtig en hier en daar lees ik een stukje.
‘Alles f 5-’ staat op een fel oranje bord boven de bak. Daar val ik me geen buil aan, ik neem het mee.
Thuisgekomen lees ik het eerst zelf. Halverwege krijgt het me te pakken. Hoe gaat dit aflopen? Ik glimlach omdat een prentenboek mij zo in de ban heeft.
Als het uit is weet ik zeker dat dit goede boek is voor mijn oudste dochter. Dat blijkt waar, het wordt stukgelezen. Eerst voorgelezen, daarna zelf gelezen en ze fantaseert hele verhalen bij de mooie platen. 
Het raakt zoek en we zetten een zoekactie op touw want ‘Varenka’ willen we niet missen. Als ze trouwt neemt ze het mee naar haar eigen huis. 

Via Marktplaats koop ik een van de laatste 'Varenka' prentenboeken die nog in omloop zijn. Nu om de kleinkinderen voor te lezen. 
Op een dag vindt mijn tweejarig kleindochter het in de kast. Ze komt ermee aansjouwen en legt het op mijn schoot.
‘Voorlezen Oma!’, is de bondige opdracht. 
Het wordt haar favoriete boek. Eerst wijs ik op de platen dingen aan zonder echt voor te lezen. 
Steeds zoekt ze weer juist dat boek uit de kast. Langzamerhand lees ik wat zinnetjes, en het verhaal groeit. Iedere keer, jaar na jaar, kunnen meer woorden en situaties worden uitgelegd. Het boek blijft favoriet. Er komen steeds meer vragen.
‘Oma, wat is een ikoon?’
‘Wat is oorlog?’
‘Wat zijn kanonnen?’
‘Waarom is er oorlog?’
‘Oma, wat zijn vijanden?’
‘Kan hier ook oorlog komen?
‘Wat is een geitenhoeder?’
‘En een balalaika?’
‘Kan er echt zoveel sneeuw vallen?’
Alles komt steeds een stapje dichterbij, wordt iedere keer begrijpelijker.
‘Oma, ik vind het eng maar het komt goed hè?’
‘Ja, het komt goed hoor.’
Dan zoeken we samen naar het huisje op de grote dubbele witgrijze plaat waar de dichte sneeuwvlokken over de bladzijden dansen. De sparren en Varenka’s huisje zijn helemaal verstopt onder de sneeuw terwijl de soldaten in de verte stampend voorbijtrekken, zonder het huisje te zien.

Op bijna elke bladzijde van het boek heeft Varenka bij de ikoon aan God gevraagd: ‘God wilt u alstublieft een muur om mijn huisje bouwen zodat de boze soldaten mij en de vluchtelingen die in mijn huisje zijn, niet kunnen zien. Varenka’s gebed is verhoord, het huisje is verstopt onder de sneeuw, de soldaten trekken verder.
De opluchting is groot, ze zijn gered!

Gisteren zijn we een nieuwe fase in ingegaan. 
Het inmiddels vijfjarige meisje logeert hier en voor het slapengaan moet, net als altijd, eerst Varenka worden voorgelezen. Inmiddels kent ze het van A tot Z.
De eerste bladzijden worden dromerig bekeken en de zinnen worden moeiteloos afgemaakt. Bij ‘de kanonnen hielden hun boze monden’ schrik ik ineens van een woest grauwend geblaf gevolgd door de mimiek van nadrukkelijk samenperste lippen: ze hielden hun boze monden.
Varenka’s gebed bij de ikoon wordt in stille devotie op de knietjes nagedaan. De uil oehoet hol met de handjes voor haar mondje en de duif roekoet luidruchtig. 
‘Dan is er vrede in het bos’ lees ik voor en met een wijds, zegenend armgebaar wordt de vrede zichtbaar gemaakt. Als Pjotr aanklopt wordt snel iets gezocht waarop luid geklopt kan worden en dan komt Bodula, een klein vluchtelingenmeisje aan de deur. Haar zachte gesnik wordt met overgave nagedaan want je vader en moeder kwijtraken is niet niks. De suizelende sneeuw komt met snelle vingergebaren overtuigend naar beneden en aan het warme veilige huisje wordt uitdrukking gegeven door dicht tegen mij aan te kruipen. De scène van de  ‘stampende, langstrekkende soldaten’ kan men zeker drie huizen ver horen. 
Dan zijn ze gered, de oorlog is voorbij!
Ze huppelt dansend door de kamer, net als het babygeitje dat in het voorjaar, als de vrede gekomen is, geboren wordt. 
Zo duurt het voorlezen steeds langer en wordt het verhaal steeds levendiger en indringender.
Als het uit is ga ik wat verbluft naar beneden.
Volgens mij is vanavond de eerste toneelversie van ‘Varenka’ opgevoerd.



Het volledige verhaal is te lezen op
http://www.verhalenalmanak.nl/verhaal/varenka/

Samenvatting verhaal Varenka.

In Varenka's land woedt een verschrikkelijke oorlog. De meeste mensen vluchten maar Varenka blijft in haar huisje, midden in het bos, want iemand moet blijven om de vluchtelingen, de dieren en de vogels eten te geven als de winter komt. Het gedreun van de kanonnen komt steeds dichterbij en Varenka is bang. Maar iedere avond knielt ze bij de ikoon en bid tot God: ‘God, wilt u alstublieft komen en een muur om mijn huisje bouwen? Zo hoog dat de soldaten mijn huisje niet kunnen zien.’
Zal God Varenka helpen? Welk wonder zal er gebeuren? Hoe kan God Varenka’s huis onzichtbaar maken?




2 opmerkingen:

  1. Hahaha... dit zie ik wel voor me! Lekker levendig... en Varenka verdient zeker een toneelversie!

    BeantwoordenVerwijderen